Praca na mrozie – jakie warunki musi zapewnić pracodawca?

Czas czytania: 5 minut

Praca na otwartej przestrzeni w porze zimowej nie należy do komfortowych. Wiąże się trudnymi warunkami atmosferycznymi, takimi jak niskie temperatury, opady śniegu i silny wiatr. Dlatego pracownicy wykonujący swoje obowiązki na zewnątrz w okresie od 1 listopada do 31 marca objęci są dodatkowymi przepisami chroniącymi ich przed skutkami wychłodzenia. Jakie warunki musi stworzyć pracodawca swoim podwładnym pracującym na dworze przy niskich temperaturach? Tego dowiecie się z niniejszego artykułu.

Praca w zimie na otwartej przestrzeni – obowiązki pracodawcy

Prawo nakłada na pracodawcę szereg obowiązków mających na celu ochronę pracowników przed trudnymi warunkami atmosferycznymi. Musi on zapewnić swoim podwładnym wszelkie środki mające na celu złagodzenie oddziaływania niskich temperatur i zapobieganie wychłodzeniu organizmu. Niewywiązywanie się z obowiązków wynikających z przepisów BHP wobec pracowników wykonujących pracę na otwartej przestrzeni w porze zimowej grozi konsekwencjami prawnymi, w tym m. in. nałożeniem mandatu ze strony Państwowej Inspekcji Pracy. Pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia podwładnym odpowiedniej odzieży ochronnej, ciepłych napojów i posiłków, a także przygotowania pomieszczenia do ogrzania się. Musi również znać zasady postępowania w razie wystąpienia u pracownika objawów hipotermii czy odmrożeń.

Pomieszczenie do ogrzania się

Gdy pracownicy wykonują swoje obowiązki na zewnątrz lub w nieogrzewanych pomieszczeniach, muszą mieć zapewnione dodatkowe pomieszczenie służące do ogrzania się, schronienia przed opadami atmosferycznymi, zmiany odzieży czy przygotowania posiłku. Pomieszczenie musi znajdować się blisko miejsca wykonywania pracy, tak by można było z niego bez przeszkód skorzystać. Wewnątrz powinna być zapewniona temperatura co najmniej 16 stopni Celsjusza, a powierzchnia pomieszczenia nie może być mniejsza niż 8m2. W sytuacji gdy zapewnienie takiego pomieszczenia nie jest możliwe, pracodawca jest zobowiązany do zorganizowania w pobliżu miejsca wykonywania pracy odpowiednie źródła ciepła, np. koksowniki.

Ciepłe napoje i posiłki regeneracyjne

Kolejnym istotnym wymogiem podczas zlecania pracownikom pracy na dworze w porze zimowej jest zapewnienie im ciepłych napojów i posiłków regeneracyjnych. Napoje muszą być dostępne dla pracowników przez całą zmianę roboczą w ilości niezbędnej do zaspokojenia ich potrzeb. Rodzaj i temperatura posiłków powinna być dostosowana do rodzaju wykonywanej pracy i zawierać około 50-55% węglowodanów, 30-35% tłuszczów i 15% białek. Efektywny wydatek energetyczny pracy w ciągu zmiany roboczej powinien wynosić powyżej 1500 kcal dla mężczyzn i 1000 kcal dla kobiet.

Odzież ochronna

Równie ważne jest zapewnienie pracownikom odpowiedniej odzieży, najlepiej termicznej oraz środków ochrony indywidualnej. Odzież musi być odpowiednio dobrana do warunków, jak również dopasowana do wymiarów pracownika, a także spełniać wszelkie wymogi i normy stawiane odzieży roboczej i ochronnej. Odzież, nakrycia głowy oraz środki ochrony kończyn górnych i dolnych powinny być dostarczone pracownikom bezpłatnie w ramach firmowego wyposażenia. Dobór odzieży ochronnej należy poprzedzić przeprowadzeniem oceny ryzyka zawodowego i warunków danego miejsca pracy.

Zagrożenia podczas pracy na mrozie

Pracownicy wykonujący swoje obowiązki zimą na otwartej przestrzeni narażeni są na wychłodzenie organizmu oraz odmrożenia. Wychłodzenie, zwane inaczej hipotermią, może pojawić się nagle lub postępować stopniowo wraz z wyziębianiem się ciała. W początkowej fazie hipotermii następuje zwiększenie przemiany materii, skurcz naczyń krwionośnych skóry oraz pojawienie się mimowolnych skurczów mięśniowych, czyli drgawek. Po obniżeniu temperatury ciała do 35 stopni Celsjusza słabnie działanie układów krążenia i oddychania, maleje aktywność mięśni, pojawiają się senność i omamy. Obniżenie temperatury ciała o 5-8 stopni powoduje niewydolność krążenia i zahamowanie oddychania, co prowadzi do śmierci. Odmrożeniem z kolei nazywamy uszkodzenie skóry i tkanek podskórnych, wywołane działaniem niskiej temperatury. Odmrożeniu ulegają przede wszystkim okolice tkanek o zwolnionym i utrudnionym krążeniu, czyli palce nóg i rąk, nos, policzki, małżowiny uszne.

Pierwsza pomoc w razie hipotermii i odmrożeń

W przypadku podejrzenia hipotermii należy podjąć następujące działania:
– przenieść poszkodowanego do cieplejszego pomieszczenia (jednak wzrost temperatury nie może być gwałtowny, rozgrzewać należy stopniowo i powoli);
– zdjąć przemoczone ubranie i zmienić na suche;
– odizolować poszkodowanego od podłoża, np. kładąc go na kocu czy materacu;
– okryć go suchym kocem lub folią termiczną;
– jeśli poszkodowany jest przytomny, a stopień wychłodzenia niewielki, można podać coś ciepłego do picia;
– przy znacznym wychłodzeniu nie należy podawać żadnych płynów ani leków, ale skupić się na ogrzaniu centralnej części ciała: tułowia, klatki piersiowej;
– wezwać pomoc medyczną.

W przypadku wystąpienia odmrożeń należy:
– przenieść poszkodowanego do ciepłego pomieszczenia;
– rozluźnić ubranie uciskające obrzęknięte miejsca;
– zmienić przemoczoną odzież;
– podać ciepłe płyny do picia;
– przy niewielkich odmrożeniach (I stopnia) stopniowo ogrzać odmrożone miejsca;
– przy większych odmrożeniach (II i III stopnia), objawiających się pęcherzami czy sinymi przebarwieniami grożącymi martwicą, należy założyć jałowy opatrunek i jak najszybciej wezwać pomoc medyczną.

Praca na dworze przy niskich temperaturach niewątpliwie jest bardzo wymagająca i obciążająca. Bez zapewnienia odpowiednich mechanizmów ochrony pracownicy narażeni są na poważne zagrożenia zdrowia i życia, a pracodawca naraża się na odpowiedzialność karną. Dlatego warto zawczasu zadbać o odpowiednią organizację miejsca pracy oraz zapewnić podwładnym niezbędne środki ochronne.

Masz pytania lub wątpliwości? Potrzebujesz przeszkolenia w zakresie BHP? Sprawdź naszą ofertę.

Profesjonalną odzież ochronną dla swoich pracowników znajdziesz w naszym sklepie. Zapraszamy!